معرفی کتاب اصول و مبانی گودبردای و سازه‌های نگهبان

معرفی کتاب:
کتابی را که امروز به شما می‌خواهیم معرفی کنیم ، یکی از کتاب‌های بسیار مفید در زمینه اصول گودبرداری ساختمان و طراحی سازه‌های نگهبان می‌باشد ، توصیه بنده به تمام کسانی که می‌خواهند وارد حرفه محاسبه-اجرا یا حتی نظارت بشوند ، مطالعه این کتاب می‌باشد که البته بخش مربوط به محاسبات سازه‌های نگهبان نزدیکتر به حرفه محاسبات می‌باشد ولی در کل برای آشنایی اصولی اجرای سازه‌های نگهبان برای ناظران و مجریان بسیار مفید فایده خواهد بود.
لازم به ذکر است با توجه به اینکه این کتاب با رویکرد آمادگی مهندسان برای تمدید یا ارتقاء پروانه اشتغال ، تهیه شده است ولی دانشجویان رشته عمران در تمامی مقاطع نیز می‌توانند با مطالعه این کتاب بر دانش مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک مهندس آینده‌دار ، بیفزایند.

مشخصات شناسنامه‌ای کتاب:

نام کتاب : اصول و مبانی گودبردای و سازه‌های نگهبان
ناشر: انتشارات سیمای دانش
نویسندگان: مهندس امیر سرمدنهری- مهندس محسن کادران
قیمت (چاپ ششم /1393 -ویرایش دوم): 24000 تومان (دقت نمایید که ممکن است قیمت درج شده در چاپ‌های بعدی تغییر کرده باشد)

بخشی از پیشگفتار کتاب:
در دنیای امروز و در میان گروه‌های مختلف اجتماعی، تحصیل کردگان و دانش‌پژوهان از اعتبار و جایگاه ویژه‌ای برخوردارند، چرا که ارضای حس حقیقت جویی به عنوان مهمترین گرایش در نهاد آدمی پایه و اساس پیدایش تمدن‌های مختلف را فراهم می‌سازد.
در سال‌های اخیر با توجه به توسعه و گسترش شهرهای مختلف کشور و کثرت ساخت و سازهای شهری به دلیل نبودن راهکارهای اصولی جهت گودبرداری، متاسفانه در موارد متعددی نظاره‌گر فروریختن دیواره‌های گود و یا ساختمان‌های مجاور آن هستیم که این امر موجب بروز خسارت‌های جانی و مالی فراوانی شده است.
هدف و انگیزه اصلی تهیه این مجموعه در اختیار قرار دادن منبعی کامل و کاربردی در زمینه گودبرداری صحیح می‌باشد.

شیوه تهیه‌ی کتاب:
برای تهیه اینترنتی کتاب می توانید از طریق سایت انتشارات سیمای دانش اقدام نموده و یا به کتابفروشی های معتبر محل زندگی خود مراجعه نمایید.

توجه توجه:
به دلیل استفاده از برخی مطالب موجود در این کتاب در وبگاه شخصی خود ، بر خود لازم دانستم تا برای ارج نهادن به زحمات نویسندگان محترم و رعایت حقوق نشر (Copyright) ، علاوه بر معرفی کتاب به عنوان منبع مطالب در پایان هر پست مرتبط ، به معرفی خود کتاب به صورت جداگانه و به تفصیل نیز بپردازم. امیدوارم همگان برای حقوق مادی و معنوی یکدیگر احترام قائل بوده و برای حمایت از حقوق نشر یکدیگر را یاری نماییم.

لازم به ذکر است که به دلیل عدم دسترسی بنده به ایمیل نویسندگان کتاب (برای اجازه برداشت مطالب) ، مطالب منتشر شده از کتابشان در وبگاه بنده ، بدون اجازه صاحبان اثر بوده و در صورت اعتراض صاحبان اثر برخود لازم خواهم دانست که برای حفظ حقوقشان مطالب نشر داده شده را حذف نمایم.

آشنایی کلی با سیستم های باربر ثقلی در سازه‌های فولادی

سیستم های باربر ثقلی در ساختمان‌های فولادی:

سیستم های باربر ثقلی وظیفه‌ی حمل بارهای عمودی ناشی از وزن را در سازه خواهند داشت. در ساختمان های فولادی چندین سیستم باربر ثقلی وجود دارد که بدین شرح است:

- سقف‌های تیرچه بلوک با تیرچه های بتنی:

-سقف‌های  تیرچه بلوک با تیرچه های کرومیت:

- سقف‌های کامپوزیت معمولی:

-سقف‌های کامپوزیت با عرشه فولادی:

-سقف‌های طاق ضربی:

سقف های طاق ضربی امروزه به دلیل صلبیت کمی که دارند منسوخ شده‌اند.

در آینده و در پست‌های بعدی ، به طور مفصل در مورد هر کدام از سیستم‌های باربر ثقلی معرفی شده توضیح خواهم داد.

پایدار سازی گود به روش خرپای مورب

این روش یکی از مناسب‌ترین و متداول‌ترین روش‌های اجرای سازه نگهبان در مناطق شهری است. اجرای آن ساده بوده و نیاز به تجهیزات و تخصص بالایی ندارد. همچنین قابلیت انعطاف‌پذیری زیاد از نظر اجرا در شرایط مختلف را داراست.

روش اجرای سازه‌ی نگهبان خرپایی مورب:
1- ابتدا در محل عضوهای قائم خرپا که در مجاورت دیواره گود قرار دارد، چاهک‌هایی حفر می‌شود.

عمق این چاهک‌ها برابر عمق گود به اضافه مقداری اضافه‌تر برای اجرای شمع انتهایی تحتانی عضو خرپا(برای جذب نیروی کششی) است.
قطر حفاری معمولا برای اینکه مقنی به راحتی حفاری کند، 80 تا 100 سانتی‌متر است.

2- داخل شمع‌های حفر شده میلگردگذاری می‌شود ( جایگذاری سبد میلگرد ) و عضو قائم داخل شمع قرار گرفته و بتن‌ریزی می‌گردد.

          

قسمت انتهایی عضو قائم خرپا با شاخک‌هایی( از نبشی یا لچکی) جهت انتقال نیروی کششی در بتن مهار می‌شود.

3-خاک موجود در امتداد گود با شیب مطمئنی برداشته می‌شود.

4-اجرای فنداسیون برای عضو مایل خرپا که معمولا به صورت مربع یا مستطیل است.

6-اتصال عضو مایل خرپا از یک طرف به عضو قائم و از طرف دیگر به صفحه‌ی روی فنداسیون

7-خاکبرداری مرحله به مرحله و اجرای اعضای افقی خرپا تا تکمیل شدن کل سازه خرپا:

مرحله اول خاکبرداری و اجرای عضو افقی خرپا:

به همین شکل مرحله به مرحله خاکبرداری نموده و اعضای افقی و قطری خرپا را در جای خودشان نصب می‌شود تا خرپا تکمیل گردد.

- در صورت لزوم، به منظور جلوگیری از ریزش خاک، به موازات پیشرفت عملیات گودبرداری بین دو خرپای مجاور و به موازات خاک دیواره، از الوارهای چوبی، تیرهای چوبی، پانل‌های پیش‌ساخته، ورق‌های فلزی همراه با پشت بندهای سخت‌کننده و نظایر آن استفاده می‌شود. این امر خصوصا برای خاک‌های سست و یا متوسط اکیدا توصیه می‌شود.

- برای تامین صلبیت جانبی سیستم سازه‌ای که متشکل از کل خرپا می‌باشد و به منظور به حداقل رساندن طول کمانش اعضای قائم و مایل خرپاها، بین هر دو خرپای مجاور را مهار می‌کنند. این مهار معمولا به صورت یک دهانه در میان اجرا می‌شود.

-بتن ریزی شمع(قسمت انتهایی) عضو قائم خرپا معمولا با عیار سیمان 350 تا 400 کیلوگرم‌ بر متر‌مکعب و معمولا با اسلامپ بالا، حدود 12 تا 18 سانتی‌متر ریخته می‌شود. در ضمن برای جلوگیری از جدایی ذرات مصالح تشکیل‌دهنده‌ی بتن از لوله‌ی ترمی استفاده می‌شود.

مزایای روش خرپایی:
- برای تمامی گودهای واقع در مناطق شهری مناسب است.
- از نظر اجرا در شرایط مختلف، قابلیت انعطاف زیادی دارد و امکان استفاده مجدد از خرپا وجود دارد.
- اجرای آن ساده و به تخصص و دستگاه‌های خاص نیازی ندارد.

معایب روش خرپایی:
- سرعت اجرا، در مقایسه با روش‌های پیشرفته پایین‌تر است.
- خرپاها جاگیر هستند و فضای زیادی را درمحوطه گود اشغال می‌کنند.
- احتمال الزامی بودن برداشتن بخشی از خاک با روش‌های دستی وجود دارد.

در پروژه های زیادی برای سرعت بخشیدن به کار و احداث سازه نگهبان خرپایی ، ابتدا محل اجرای پروژه با شیب مناسبی حفاری می‌شود. سپس برای نصب خرپاها در دیواره گود به وسیله بیل مکانیکی شیارهای عمودی ایجاد می‌شود، پس از آن در پای شیار چاه‌هایی برای برپایی خرپا حفر شده و داخل چاه را آرماتورگذاری کرده و پس از استقرار خرپا درون آن را با بتن پر می کنند.

منبع : کتاب اصول و مبانی گودبردای و سازه‌های نگهبان- انتشارات سیمای دانش

پایدار سازی گود به روش مهار سازی ( آنکراژ)

در این روش برای مهار و رانش خاک، با استفاده از تهمیداتی خاص، از خاک‌های جداره منطقه گودبرداری شده ، کمک گرفته می‌شود. ابتدا در حاشیه زمینی که قرار است گودبرداری شود، در فواصل معین چاه‌هایی حفر می‌شود. عمق چاه‌ها برابر عمق گود به اضافه 25% تا 30% عمق گود، پایین تر از رقوم کف گود خواهد بود.

پس از حفر چاه‌ها ، پروفیل IPB داخل شمع جاگذاری می‌شود. در قسمت انتهایی این پروفیل‌ها شاخک‌هایی از نبشی یا ورق به صورت مثلثی و مستطیلی جوش می‌دهند تا پس از قرار گرفتن در داخل شمع ، مهار کافی در دل شمع ایجاد نماید.

 سپس قسمت انتهایی شمع را که قبلا آرماتوربندی آن اجرا و کار گذاشته شده ، بتن ریزی می شود بدین ترتیب پروفیل‌های فولادی مزبور در شمع مهار می‌شوند و پروفیل‌های فولادی همراه با شمع نیز در خاک مهار می‌گردند. پس از اجرای مراحل فوق ، عملیات گودبرداری به صورت مرحله به مرحله اجرا می‌شود.

در هر مرحله، پس از برداشتن خاک در عمق آن مرحله، برای جلوگیری از ریزش خاک، با استفاده از دستگاه‌های حفاری ویژه، در بدنه گود چاهک‌هایی افقی یا مایل، به قطر حدود 10 تا15 سانتی متر در جداره گود ایجاد می‌شود و درون این چاهک‌ها میلگردهایی کار می‌گذارند و درون آن‌ها را با بتن تزریق شده پر می‌کنند. طول چاهک‌ها به عمق گود و پارامترهای مکانیکی خاک بستگی دارد.(طول این چاهک ها بین 5 تا 10 متر متغیر است.)

پس از انجام این مرحله، پانل های بتنی پیش ساخته را در بین پروفیل‌های قائم قرار داده و آن‌ها را از سویی به میلگردهای بیرون آمده از چاهک‌ها به نحو مناسبی متصل و از سوی دیگر پانل‌ها را به پروفیل‌های قائم وصل می‌کنند.

به جای استفاده از این پانل‌های پیش‌ساخته می‌توان آن‌ها را به صورت درجا اجرا نمود. همچنین می‌توان ابتدا بر روی دیواره آرماتوربندی کرده و سپس روی آن را بتن پاشش نمود(شاتکریت).

کلیه‌ی عملیات فوق به صورت مرحله به مرحله از بالا به پایین اجرا می‌شود.
ملات یا خمیری که برای تزریق استفاده می‌شود، مخلوطی است از سیمان و آب و ماسه که ممکن است مواد افزودنی نیز استفاده شود. در تزریق با استفاده از سیمان پرتلند، نسبت آب به سیمان در ابتدا حدود 1.5است که به تدریج آن را کاهش داده و به حدود 0.5 می رسانیم.

منبع : کتاب اصول و مبانی گودبرداری و سازه‌های نگهبان - انتشارات سیمای دانش

معرفی نرم افزار ABAQUS

نرم افزار ABAQUS یکی از قدرتمند ترین نرم افزارهای شبیه سازی به روش اجزاء محدود می باشد و از تحلیل‌های ساده تا پیشرفته را به نحو شایانی انجام می‌دهد و باتوجه به محیط کاربر پسند نسبت به سایر نرم افزارهای مشابه ، در سال های اخیر کاربران زیادی را به خود جذب کرده است.

نرم افزار ABAQUS قابلیت تحلیل سازه‌های فلزی، سازه‌های بتن آرمه، تحلیل‌های مخازن سیالات با لحاظ نمودن اندرکنش آب و سازه ، سدهای بتنی و خاکی و نیز تحلیل‌های خزش وابسته به دما ، انتقال حرارات اعم از استاتیکی خطی و غیرخطی و نیز دینامیکی خطی و غیرخطی و دینامیک سیالات و... را داراست.

نرم‌افزار ABAQUS شامل سه محصول اصلی ABAQUS/Standard و ABAQUS/Explicit و ABAQUS/CFD بوده و علاوه بر سه مورد ذکر شده ، از محصولات متنوع مکملی که برای موارد خاص استفاده می‌شود، تشکیل شده است.

معرفی ABAQUS/Standard:
ABAQUS/Standard اصلی ترین محصول این نرم فزار می باشد که قابلیت تحلیل‌های خطی و غیرخطی استاتیکی ، حرارتی و... را دارد.

معرفی ABAQUS/Explicit:
ABAQUS/Explicitمحصولی از این نرم افزار با قابلیت انجام تحلیل‌های خاص دینامیکی خطی و غیرخطی مانند تحلیل‌های انفجار وضربه بوده و همچنین برای مسائل غیرخطی پیشرفته شامل تغییر شرایط تماس در مسائل شکل‌دهی بسیار مناسب می‌باشد.

معرفی ABAQUS/CFD:
ABAQUS/CFD محصولی برای تحلیل دینامیکی سیالات می‌باشد و می‌تواند طیف وسیعی از مسائل سیالات تراکم‌ناپذیر شامل جریانات لایه‌ای و آشفته ، جریانات همرفتی حرارتی و تغییر فرم مش‌بندی را انجام دهد.

معرفی ABAQUS/CAE:
ABAQUS/CAE کامل‌ترین محصول موجود نرم‌افزار می‌باشد که دارای محیطی گرافیکی است و به کاربر امکان تولید مدل‌ها را به صورت سریع و ساده و همچنین وارد کردن هندسه مدل از یک نرم‌افزار مدل ساز دیگر را می‌دهد. مشخصات مصالح و مشخصات فیزیکی می‌تواند به مدل اختصاص یابد که به همراه بار م شرایط مرزی ABAQUS/CAE شامل انتخاب‌های بسیار قدرتمند به منظور مش‌بندی هندسه مورد نظر و همچنین تایید نتایج مدل تحلیلی است که می‌توان در هر مرحله از تحلیل، نتایج تحلیل را مشاهده نمود. در پایان پس از تکمیل مرحله پردازش مدل، نتایج حاصل را می‌توان به صورت گرافیکی در ماژول Visualization قابل مشاهده است.

آشنایی با اتصال ساده‌ی نشسته‌ی تقویت نشده

اتصال ساده‌ی نشسته‌ی تقویت نشده (Simple Unstiffened Seated Connection):

در این نوع اتصال تیر بر روی یک نشیمن انعطاف‌پذیر که غالبا یک نبشی است، قرار می گیرد. در این نوع اتصال همواره از یک نبشی بالایی برای تامین مهارجانبی بال فشاری تیر استفاده می‌شود.

در اتصال ساده‌ی نشسته، عکس العمل تکیه‌گاهی تیر توسط نبشی نشیمن به بال ستون منتقل می‌شود.

اتصال ساق‌های نبشی به بال‌های تیر و ستون می تواند توسط جوش و یا پیچ تامین شود.

این نوع اتصال از لحاظ صلبیت و مقاومت در رده‌بندی اتصالات ساده جای دارد.

به دلیل انعطاف‌پذیری زیاد نبشی نشیمن ، این اتصال قادر به انتقال نیروهای عکس‌‌العمل تکیه‌گاهی زیاد نمی‌باشد.

منبع : طراحی سازه‌های فولادی ( جلد ششم - طراحی اتصالات) - انتشارات ارکان دانش

آشنایی با اتصال ساده‌ی قاب شده در سازه های فولادی

اتصال ساده‌ی قاب شده (Simple Framed Beam Connection):

در این نوع اتصال ، جان تیر توسط یک جفت نبشی در طرفین توسط پیچ یا جوش به بال ستون متصل می شود.

اتصال ساده‌ی قاب شده از انواع رایج و استاندارد اتصالات فولادی است و عمده‌ی نیروی انتقالی توسط این اتصال نیروی برشی تیر است که توسط نبشی‌های اتصال جان تیر به بال ستون منتقل می شود.

این نوع اتصال از لحاظ صلبیت و مقاومت در طبقه‌بندی اتصالات ساده منظور می‌شود.

منبع : طراحی سازه‌های فولادی ( جلد ششم - طراحی اتصالات) - انتشارات ارکان دانش

تخلف تجاوز به معابر شهر و عدم رعایت اصول فنی -تبصره 6 ماده 100

توضیح تخلف و نحوه برخورد:

مالکین موظف هستند در هنگام نوسازی بر اساس پروانه ساختمان و طرح های مصوب رعایت برههای اصلاحی را بنمایند.

در صورتیکه بر خلاف پروانه یا بدون پروانه ، تجاوزی در این مورد انجام گیرد ، شهرداری مکلف است از ادامه عملیات جلوگیری و پرونده را به کمسیون ماده 100 ارسال نماید.

در سایر موارد تخلف مانند عدم استحکام بنا ، عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی در ساختمان ، رسیدگی به موضوع در صلاحیت کمسیون ماده 100 است.

منبع: اصول عمومی خدمات مهندسی - انتشارات سیمای دانش

تخلف عدم احداث پارکینگ - تبصره 5 ماده 100

توضیح تخلف و نحوه برخورد:
در صورت عدم احداث پارکینگ و یا غیر قابل استفاده بودن آن و عدم امکان اصلاح آن ، کمسیون ماده 100 می‌تواند با توجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ ، رای به اخذ جریمه صادر نماید، شهرداری مکلف به اخذ جریمه تعیین شده و سپس صدور برگ پایان کار ساختمان است.

توضیحات:
جریمه ذکر شده برابر حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفته پارکینگ می باشد.
(مساحت هر پارکینگ نیز با احتساب گردش ، 25 متر مربع می باشد.)


منبع: اصول عمومی خدمات مهندسی - انتشارات سیمای دانش

تخلف احداث ساختمان بدون پروانه- تبصره 4 ماده 100

توضیح تخلف و نحوه برخورد:

در مورد احداث بنای بدون پروانه در حوزه استفاده از اراضی مربوطه ، در صورتیکه اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی رعایت شده باشد، کمسیون ماده 100 می تواند با صدور رای بر اخذ جریمه از ذینفع(کارفرما-مالک) بلامانع بودن صدور برگ پایان کار ساختمان را به شهرداری اعلام نماید.

توضیحات:

جریمه مذکور، به ازای هر متر مربع بنای بدون مجوز ،برابر است با یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان یا یک پنجم ارزش سرقفلی ساختمان(در صورتیکه ارزش دریافت سرقفلی داشته باشد) هر کدام که مبلغ آن بیشتر باشد.

منبع: اصول عمومی خدمات مهندسی - انتشارات سیمای دانش